Median (tiếng Anh: Trung vị) là giá trị nằm ở vị trí giữa trong một tập hợp các số được sắp xếp theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần. Nó có thể cung cấp nhiều thông tin hơn về dữ liệu so với giá trị trung bình.
Hình minh họa. Nguồn: Albert.Io.
Table of Contents
Trung vị
Khái niệm.
Trung vị trong tiếng Anh được gọi là Median.
Số trung vị là số nằm ở giữa trong một tập dữ liệu đã được sắp xếp. Để tìm số trung vị trong một chuỗi số, ta cần sắp xếp các số theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần. Số trung vị có thể được dùng để xác định một giá trị gần đúng của trung bình, nhưng không nên nhầm lẫn số trung vị với giá trị trung bình thực tế.
Nếu số lượng điểm dữ liệu trong tập dữ liệu là số lẻ, số trung vị sẽ nằm ở giữa và có cùng số lượng điểm dữ liệu ở phía trên và phía dưới.
Nếu số lượng điểm dữ liệu trong tập dữ liệu là chẵn, ta có thể tìm giá trị trung vị bằng cách xác định cặp điểm dữ liệu ở giữa, sau đó cộng hai số này lại và chia cho hai.
Trung vị được sử dụng thay cho giá trị trung bình khi có các điểm ngoại lai trong chuỗi dữ liệu. Các điểm ngoại lai có thể làm lệch giá trị trung bình của các giá trị. Trung vị của một chuỗi ít bị ảnh hưởng bởi các điểm ngoại lai hơn giá trị trung bình.
Ví dụ về trung vị
Để tìm giá trị trung vị trong một danh sách có số lượng số liệu lẻ, ta lấy số nằm ở giữa với số lượng điểm dữ liệu bằng nhau ở hai bên làm trung vị. Để tìm trung vị, ta bắt đầu bằng việc sắp xếp các số theo thứ tự từ thấp nhất đến cao nhất.
Ví dụ: Trong tập dữ liệu {3, 13, 2, 34, 11, 26, 47}, ta có thể sắp xếp lại thành {2, 3, 11, 13, 26, 34, 47}. Số trung vị trong tập dữ liệu này là 13, vì nó nằm ở giữa với ba số ở hai bên.
Để tìm giá trị trung vị trong một danh sách có số lượng các số liệu là chẵn, ta cần xác định cặp số ở chính giữa tập dữ liệu, tính tổng của chúng và chia cho hai. Đồng thời, ta cũng cần sắp xếp các số trong tập theo thứ tự từ thấp nhất đến cao nhất.
Ví dụ: Trong tập dữ liệu {3, 13, 2, 34, 11, 17, 27, 47}, thứ tự đã được sắp xếp lại thành {2, 3, 11, 13, 17, 27, 34, 47}. Trung vị là trung bình của hai số ở giữa {2, 3, 11, 13, 17, 26 34, 47}, và trong trường hợp này trung vị là mười lăm {(13 + 17) 2 = 15}.
Các ý chính
Trung vị là số nằm ở vị trí giữa trong một danh sách các số được sắp xếp theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần. Nó có thể cung cấp nhiều thông tin hơn về tập dữ liệu so với giá trị trung bình.
Trung vị được dùng thay thế cho giá trị trung bình khi có các điểm ngoại lai trong chuỗi dữ liệu có thể làm lệch trung bình của các giá trị.
Nếu số điểm dữ liệu trong tập dữ liệu là lẻ, giá trị trung vị là số ở giữa, có cùng số điểm dữ liệu phía trên và phía dưới.
Nếu số lượng điểm dữ liệu trong tập dữ liệu là số chẵn, ta có thể tính giá trị trung bình bằng cách lấy tổng của cặp điểm dữ liệu ở giữa và chia cho hai.
(Theo Investopedia).