Bệnh viện đa khoa Tâm Anh

86

Vai trò của định lượng triglyceride trong máu là như thế nào?

14/10/2022

Các bệnh như rối loạn mỡ máu, xơ vữa mạch máu, viêm tụy và đái tháo đường tuýp 2 thường có mức độ triglyceride cao. Vì vậy, xét nghiệm định lượng triglyceride được sử dụng để đánh giá mức độ rối loạn mỡ máu và tiến hành tầm soát, điều trị bệnh đúng thời điểm.

Định lượng triglyceride là gì?

Trong máu, triglyceride là một loại chất béo có chức năng cung cấp năng lượng cho các tế bào. Tuy nhiên, nếu mức độ triglyceride tăng quá cao, có thể gây ra nguy cơ mắc bệnh tim, viêm tụy và xơ vữa mạch máu.

Việc kiểm tra định lượng triglyceride nhằm phân tích mức độ có bao nhiêu triglyceride trong máu. Kết quả kiểm tra này giúp đánh giá sự cân bằng giữa lượng lipid nhập vào và quá trình chuyển hóa lipid trong cơ thể. Từ đó, xác định liệu người bệnh cần điều trị hay không. (1)

Ý nghĩa của định lượng triglyceride máu

Trong quá trình ăn uống hàng ngày, chất béo trung tính triglyceride chiếm đến 95% tổng lượng chất béo có nguồn gốc từ mỡ động vật và dầu thực vật được cung cấp vào cơ thể. Xác định mức độ triglyceride thông qua các xét nghiệm có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá tình trạng sức khỏe và đánh giá nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến rối loạn mỡ máu.

Bác sĩ sử dụng xét nghiệm để đánh giá nguy cơ mắc một số bệnh như tim mạch, đái tháo đường, viêm tụy… Dựa vào kết quả, người bệnh sẽ điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường tập thể dục, uống thuốc theo chỉ định và tuân thủ phác đồ điều trị để ngăn chặn hoặc phòng ngừa khả năng mắc bệnh.

Định lượng triglyceride bao nhiêu là bình thường?

Xét nghiệm sinh hóa máu có thể đo lường triglyceride một cách chính xác. Thông thường, mẫu máu của người bệnh được xử lí bằng phương pháp enzym so màu.

Trước khi thực hiện xét nghiệm, người bệnh cần kiêng ăn trong khoảng từ 8 đến 12 giờ trước đó và không uống bia rượu trong vòng 24 tiếng trước đó. Đồng thời, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ biết về loại thuốc đang sử dụng để tránh sai sót trong kết quả xét nghiệm.

Chỉ số định lượng triglyceride	Mức độ
0.46 – 1.59 mmol/L (dưới 150 mg/dL)	Bình thường
1.6 – 2.25 mmol/L (150 – 199 mg/dL)	Khá cao
2.26 – 5.64 mmol/L (hoặc 200 – 499 mg/dL)	Cao
≥ 5.65 mmol/L (≥ 500 mg/dL)	Nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, mỡ máu, gan nhiễm mỡ, đột quỵ…

Triglyceride cao gây ảnh hưởng cho sức khỏe ra sao?

Mục tiêu của xét nghiệm định lượng triglyceride là để phát hiện sớm một số bệnh có nguy cơ mắc và để theo dõi, điều trị các bệnh tương ứng.

1. Chỉ số triglyceride trong máu bao nhiêu là cao?

Kết quả xét nghiệm triglyceride từ 2.26 – 5.64 mmol/L (hoặc 200 – 499 mg/dL) được coi là mức cao, trong khi mức trên 5.65 được coi là rất cao. Người bệnh có kết quả xét nghiệm định lượng triglyceride cao sẽ được bác sĩ theo dõi và điều trị tùy theo mức độ và giai đoạn bệnh. Điều trị có thể được thực hiện thông qua việc thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục và sử dụng thuốc uống đơn lẻ hoặc phối hợp.

2. Các biến chứng có thể xảy ra khi chỉ số triglyceride tăng cao

Rối loạn mỡ máu là tình trạng nồng độ triglyceride tích tụ quá nhiều trong máu, gây tắc nghẽn các thành mạch và gây nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, mỡ máu, gan nhiễm mỡ và đột quỵ. Ngoài việc xét nghiệm cholesterol toàn phần, LDL – cholesterol (mỡ máu xấu) và HDL – cholesterol (mỡ máu tốt), xét nghiệm định lượng triglyceride cũng giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quát hơn về tình trạng mỡ máu của bệnh nhân.

Một người gặp vấn đề mỡ máu khi:

LDL – Cholesterol lớn hơn 3,4 mmol/L.

Cholesterol HDL < 0,9 mmol/L.

Triglyceride >4,5 mmol/L.

Cholesterol tổng > 6,2 mmol/L.

Việc kiểm tra rối loạn mỡ máu sớm đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe của người bệnh. Điều này giúp giảm mức độ mỡ trong máu, từ đó tránh được những biến chứng tiềm năng đối với tim, gan và tụy.

Huyết áp tăng: Sự tăng hàm lượng triglyceride trong máu có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành các mảng xơ vữa, gây chít hẹp lòng mạch máu. Khi lưu thông máu bị cản trở, áp lực trong mạch máu tăng lên dẫn đến bệnh tăng huyết áp. Thông qua việc xét nghiệm định lượng triglyceride và mỡ trong máu, bác sĩ có thể theo dõi và điều chỉnh tình trạng của người bệnh để ổn định huyết áp và phòng ngừa các bệnh tim mạch.

Khi lượng triglyceride tiết ra quá nhiều so với nhu cầu cơ thể, tình trạng nhiễm mỡ gan có thể xảy ra. Việc sử dụng các phương pháp như siêu âm, fibroscan, xét nghiệm chức năng gan, công thức máu và các chỉ số sinh hóa máu (bao gồm định lượng triglyceride) có thể giúp người bệnh xác định liệu gan của họ có bị nhiễm mỡ hay không.

Viêm tụy có thể xảy ra khi mức triglyceride tăng cao, đây là một trong những vấn đề về chuyển hóa gây ra viêm tụy. Bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất bằng cách sử dụng các xét nghiệm nhanh chóng và kịp thời.

The American Heart Association states that 70% of type 2 diabetes patients have dyslipidemia. On the contrary, high cholesterol (including triglycerides) is a higher risk factor for developing type 2 diabetes compared to individuals with stable cholesterol levels (3).

Nên làm gì khi triglyceride máu tăng cao?

Khi triglyceride đạt mức cao: triglyceride vượt qua mức bình thường, với chỉ số từ 1.6 – 2.25 mmol/L (150 – 199 mg/dL), không cần sử dụng thuốc, người bệnh có thể điều trị bằng các phương pháp sau:

Giảm cân có thể giúp giảm cân và giảm mỡ máu. Để giảm cân, bạn nên tránh ăn tinh bột như cơm trắng, xôi, bánh mì, bún và không nên ăn thức ăn nhanh, uống đồ có chất kích thích như nước ngọt. Hãy tránh ăn quá nhiều và không ăn khuya. Hơn nữa, hãy tăng cường việc ăn nhiều rau xanh giàu chất xơ và uống nước lọc.

Mỗi ngày, hạn chế việc tiêu thụ đường tinh trong khoảng không quá 20g. Nếu tiêu dùng quá mức (như ăn nhiều cơm, bánh kẹo, nước ngọt, trái cây ngọt…), Lượng đường thừa sẽ chuyển hóa thành mỡ dự trữ, gây thừa cân và béo phì. Ví dụ, uống một lon nước ngọt 330ml (chứa khoảng 34g đường) sẽ vượt quá lượng đường khuyến cáo trong một ngày.

Chế độ ăn ít tinh bột: Đối với người bình thường (như làm việc văn phòng), nếu tiêu thụ khoảng 1600-1800Kcal mỗi ngày, lượng năng lượng từ chất bột đường nên ở mức 960-1000Kcal, tương đương với 1-1,5 chén cơm mỗi bữa. Việc ăn quá nhiều tinh bột có thể dẫn đến tích tụ triglyceride trong máu, đặc biệt là đối với người lớn tuổi.

Hạn chế tiêu thụ chất béo không tốt: tránh ăn thường xuyên các món chiên xào, thực phẩm có nhiều dầu mỡ động vật như da gà, da vịt, da heo, mỡ heo, bơ, sữa, lòng đỏ trứng gà, phô mai, nội tạng động vật… Nhằm giảm mỡ máu.

Mỗi ngày, bạn nên thực hiện tập thể dục ít nhất 30 phút như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, đánh cầu lông, tennis… Để giảm lượng mỡ trong cơ thể.

Rất cần hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc lá để tránh gây rối loạn mỡ máu, gây xơ vữa mạch máu và nguy cơ đột quỵ.

Thực hiện chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh: không phân biệt bệnh nhân và người không bị bệnh, cả hai đều tuân thủ chế độ ăn uống khoa học và bao gồm đầy đủ 4 nhóm chất: tinh bột (cơm, bún, mì, nui…), Chất đạm (thịt, cá, đậu hủ…), Chất béo (dầu, mỡ…) Và vitamin cùng khoáng chất (rau củ quả…). Tuy nhiên, chế độ ăn uống sẽ khác nhau dựa trên chỉ số BMI và tình trạng bệnh nền của từng cá nhân. Người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để có chế độ dinh dưỡng phù hợp và giữ gìn sức khỏe.

Khi mức triglyceride tăng cao.

Việc sử dụng thuốc là một phương pháp điều trị quan trọng đối với những người bệnh có mức định lượng triglyceride cao, đặc biệt là những người có các bệnh nền như rối loạn mỡ máu, tim mạch, tiểu đường… Điều này giúp giảm mỡ máu và đồng thời tránh các biến chứng tiềm ẩn.

Định lượng triglyceride được thực hiện như thế nào?

Trước khi tiến hành xét nghiệm, người bệnh cần nhịn đói ít nhất từ 8 – 12 giờ và không uống bia rượu trong vòng 24 giờ trước đó. Sau đó, sẽ tiến hành đo huyết áp, chiều cao, cân nặng và hỏi thăm tình trạng bệnh của người bệnh.

Trong quá trình xét nghiệm, người bệnh sẽ được thực hiện việc lấy mẫu máu từ tĩnh mạch ở cánh tay bằng một loại kim nhỏ. Điều này giúp người bệnh không cảm thấy đau đớn, chỉ cảm thấy như bị châm chích nhẹ nhàng. Một lượng nhỏ máu sẽ được chứa trong lọ hoặc ống nghiệm. Toàn bộ quá trình lấy máu chỉ diễn ra trong thời gian rất nhanh, không tới 5 phút.

Sau khi xét nghiệm, mẫu máu người bệnh sẽ được chuyển về Trung tâm Xét nghiệm. Hệ thống máy hiện đại nhất sẽ tiến hành xử lý kết quả. Khi có kết quả xét nghiệm, chỉ số định lượng triglyceride của người bệnh sẽ được gửi trực tiếp đến phòng khám của bác sĩ. Bác sĩ sẽ dựa vào đó để đọc kết quả và lập phác đồ chuẩn để điều trị kịp thời.

Trung tâm Xét nghiệm, BVĐK Tâm Anh TP.HCM được trang bị hệ thống tuân thủ theo chuẩn ISO 15189:2012, kèm theo đó là sự có mặt của những máy móc hiện đại nhất, được nhập khẩu từ các thương hiệu hàng đầu ở Âu – Mỹ… Nhằm hỗ trợ việc kiểm tra triglyceride trong máu một cách nhanh chóng, chính xác và định lượng kịp thời cho người bệnh.

Sau khi nhận được kết quả, các chuyên gia có kinh nghiệm và bác sĩ tài năng sẽ cung cấp phác đồ điều trị cụ thể cho từng bệnh nhân, hướng dẫn về chế độ ăn uống và đề xuất các bài tập phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của người bệnh.

Triglyceride là một xét nghiệm quan trọng được bác sĩ thường xuyên chỉ định để kiểm tra, phát hiện và điều trị kịp thời các nguy cơ liên quan đến tình trạng mỡ máu không ổn định như bệnh tim mạch, viêm tụy và đái tháo đường.

Lần cập nhật gần nhất: 08:27 14/10/2022.

BÀI BÀI TƯƠNG TỰ.

LIÊN LẠC VỚI CHÚNG TÔI.

Đối tác bảo hiểm.