Vấn đề chi phí cơ hội thực sự tồn tại xung quanh ta. Những câu hỏi như: Tôi có thể sử dụng số tiền đó để làm gì khác thay vì tiêu vào việc giải trí? Tôi nên làm gì thay vì lãng phí thời gian của mình một cách vô ích? V.V. Việc làm gì trong tình huống này là những câu hỏi mà chúng ta đặt ra cho bản thân về bài toán chi phí cơ hội.
Kế Toán Lê Ánh sẽ chia sẻ với bạn những thông tin quan trọng về chi phí cơ hội, bao gồm cách tính toán và ý nghĩa của nó.
Table of Contents
1. Chi phí cơ hội là gì?
Khái niệm chi phí tổn thất.
Chi phí cơ hội có tên tiếng anh là Opportunity Cost thể hiện lợi ích tiềm năng mà một cá nhân hoặc tổ chức có thể bỏ lỡ bằng cách chọn lựa chọn này thay vì lựa chọn khác.
Chi phí cơ hội không chỉ được biểu hiện bằng tiền mà còn bao gồm thời gian, nỗ lực và các nguồn lực khác mà các cá nhân hay tổ chức sử dụng.
Các chi phí cơ hội không được phản ánh như những chi phí thông thường trong báo cáo tài chính do tính trừu tượng và tương đối của chúng. Tuy nhiên, cá nhân và tổ chức vẫn xem xét chi phí cơ hội khi đưa ra quyết định.
Một ví dụ về giá trị bỏ lỡ.
Ví dụ: Anh A làm thêm với mức lương 40.000 đồng/giờ. Thay vì đi làm, anh A đã xin nghỉ một ngày để đi xem phim cùng bạn. Vé xem phim có giá 50.000 đồng và bộ phim kéo dài trong 2 giờ. Đi xem phim đã tốn điều kiện cơ hội bằng 80.000 đồng, tương đương với việc anh A làm việc trong 2 giờ.
Ngoài ra, chi phí cơ hội của vốn được hiểu là lợi nhuận bị mất đi khi không sử dụng hoặc đầu tư vốn vào một phương án khác mà công ty hoặc nhà đầu tư đã chọn. Chi phí cơ hội của một hàng hóa là số lượng hàng hóa khác phải bị hy sinh để sản xuất ra một hàng hóa khác.
2. Các quy luật chi phí cơ hội
Quy luật chi phí cơ hội tăng dần
Quy luật tăng dần của chi phí cơ hội, còn được gọi là The law of increasing opportunity cost trong tiếng Anh, khẳng định rằng khi sử dụng nguồn lực hạn chế vào một hoạt động, chi phí cơ hội sẽ gia tăng theo mỗi “đơn vị” bổ sung của nguồn lực đó.
Quy luật chi phí cơ hội giảm dần
Quy luật Chi phí Cơ hội ghi nhận rằng khi hạn chế nguồn lực vào một hoạt động, chi phí cơ hội sẽ giảm theo từng “đơn vị” nguồn lực giảm.
3. Ý nghĩa của chi phí cơ hội là gì?
Bằng cách tính toán chi phí cơ hội khi xem xét các sự lựa chọn thay thế, bạn có thể đưa ra những quyết định thông minh và kinh tế hơn để tận dụng tối đa nguồn lực của mình.
Tuy nhiên, việc định lượng chi phí cơ hội thường khó khăn vì chúng liên quan đến các sự kiện trong tương lai và không được báo cáo trong tài khoản hoặc báo cáo tài chính của công ty. Điều này đặc biệt đúng nếu chi phí cơ hội không mang lại lợi ích tài chính.
4. So sánh chi phí cơ hội và chi phí chìm
Chi phí chìm là những khoản chi phí đã phát sinh trong quá khứ và được ghi nhận trên bảng cân đối kế toán và báo cáo tài chính. Trái lại, chi phí cơ hội không phải là những chi phí thực tế, mà là những lợi ích tiềm năng mà một giải pháp thay thế không thể tạo ra trong tương lai do đã đầu tư vốn vào một giải pháp thay thế khác.
Ví dụ: Hãy tưởng tượng bạn đã mua một chiếc váy trên mạng với giá 2 triệu đồng. Tuy nhiên, khi nhận được hàng, bạn phát hiện rằng chiếc váy này không giống như hình ảnh mà người bán đã đăng và bạn không thể hoàn lại tiền. Dù bạn quyết định giữ lại hoặc không mặc, số tiền 2 triệu đồng mất đi vẫn không thể lấy lại được. Đó là chi phí chìm.
Bạn có thể dùng 2 triệu đồng đó để mua một chiếc váy hoặc đăng ký một khóa học tiếng Trung trực tuyến. Nếu mua chiếc váy, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội học tiếng Trung. Chi phí chìm thường bị loại trừ khi xem xét chi phí cơ hội, vì chúng không thể được phục hồi bằng bất kỳ lựa chọn nào.
5. Cách tính chi phí cơ hội chi tiết
Công thức tính giá trị bỏ lỡ: Giá trị bỏ lỡ được tính dựa theo công thức sau đây:.
OC = FO – CO.
Trong đó:.
Ví dụ: Ông A đang có 100 triệu đồng trong tài khoản chưa sử dụng. Hiện tại, ông đang xem xét hai lựa chọn đầu tư.
Phương án 1: Đầu tư 100 triệu đồng vào cổ phiếu với tỷ suất sinh lời ước tính 12%/năm. Tức là, mỗi năm anh A sẽ kiếm được 12 triệu đồng. Phương án 2: Mở tài khoản tiết kiệm tại ngân hàng với lãi suất 6,5%/năm. Kế hoạch này sẽ cho phép ông A kiếm được 6,5 triệu đồng hàng năm. Nếu ông A chọn gửi toàn bộ 100 triệu đồng vào ngân hàng, chi phí cơ hội sẽ được tính như sau:
OC = FO – CO = 12.000.000 – 6.500.000 = 5.500.000 đồng.
6. Một số tình huống về chi phí cơ hội
Ông A đang sở hữu một căn nhà trên đường Hàng Đào và đang có ba phương án sử dụng cho căn nhà này. Dưới đây là kế hoạch cụ thể.
Phương án thứ nhất là Ông A bán hàng tạp hóa trực tiếp tại căn nhà này, và mức lợi nhuận trung bình hàng tháng ước tính khoảng 100 triệu đồng. Theo GT A, đây là mức tối đa ông A có thể kiếm được.
Phương án 2: Ông A cho người khác thuê nhà và khai thác một cửa hàng bán quần áo với mức giá thuê là 30 triệu đồng hàng tháng. Đồng thời, ông A cũng ký hợp đồng làm việc tại một công ty và nhận được thu nhập hàng tháng là 10 triệu đồng. Hiện tại, ông A có tổng thu nhập hàng tháng là 40 triệu đồng.
Phương án thứ ba là khi ông A cho thuê nhà và sống cùng con trai. Mỗi tháng, ông kiếm được 30 triệu đồng mà không cần làm gì. Điều này được gọi là lợi nhuận thụ động.
Giả sử ông A chọn phương án thứ hai. Tuy nhiên, ông ấy bỏ qua lựa chọn tốt nhất là buôn bán trực tiếp để kiếm lợi nhuận. Giá trị của phương án A là 50 triệu đồng, trong khi giá trị của phương án B là 4 triệu đồng. Chúng ta có thể tính chi phí cơ hội từ đây bằng cách trừ giá trị của phương án A cho giá trị của phương án B, kết quả là 10 triệu đồng.
Việc tính toán chi phí cơ hội không chỉ giúp bạn chọn lựa các phương án thông minh và kinh tế hơn, mà còn giúp bạn tận dụng tối đa nguồn lực khan hiếm của mình.
Kế Toán Lê Ánh – Nơi đào tạo kế toán thực hành uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học nguyên lý kế toán, khóa học kế toán tổng hợp online/ offline, khóa học kế toán thuế chuyên sâu, khóa học phân tích báo cáo tài chính… và hỗ trợ kết nối tuyển dụng cho hàng nghìn học viên.
Nếu như bạn muốn tham gia các khóa học kế toán của trung tâm Lê Ánh thì có thể liên hệ hotline tư vấn: 0904.84.8855/ Mrs Lê Ánh
Trung tâm Lê Ánh không chỉ tổ chức các khóa học kế toán mà còn cung cấp các khóa học xuất nhập khẩu và hành chính nhân sự qua hình thức online và offline, đảm bảo chất lượng tốt nhất hiện nay.
Thực hiện bởi: KẾ TOÁN LÊ ÁNH – TRUNG TÂM ĐÀO TẠO KẾ TOÁN SỐ 1 VIỆT NAM.
